12/07/2009

de orto et oriundo uerbis


de orto participio et oriundo adiectiuo Crombius adhibet hanc Noltenii sententiam quod ortus participium ad hominis ipsius originem attinet, oriundus adiectiuum autem ad maiorum natu originem, sicut in hac Liuii sententia "nati Carthagine sed oriundi a Syracusis" importatur quod illi quidem Carthagine nati sunt, illorum autem maiores natu Syracusis nati sunt.

oriundum adiectiuum appello quamquam scio id primum gerundiuo fuisse. tamen in significatione oriundum ad adiectiui usum adhibeo.

12/03/2009

cur "Professioni Manhattanensi" subscripturus non sim


nuper 148 Christianorum duces et Christiani scholares Professionem Manhattanensem ediderunt. in ea professione homicidium ac praecipue quasdam eius species repudiant et conubium constitui per unius uiri et unius feminae unionem affirmant et profitentur se iniustis legibus politicis oboedire nolle. quamquam iis sententiis toto intellectu assentior tamen Professioni Manhattanensi non subscribam. nam nulli professioni subscribere uolo nisi iis quarum sententiis et uerbis omnibus assentior. Professio Manhattanensis autem mihi praecipue in duabus rebus errare uidetur. primum: ad repudiandum homicidium adhibentur quaedam uerba et uocabula quae significare possunt quod nec poena capitalis nec bellum umquam iustum sit. nam ubi dicitur "oportet quod fratrum sororumque uitam...in quocumque progressionis statu et habitu sit defendere uelimus" et "philosophia moralis nostra, quod oportet, modo qui re uera sibi consentit uitae et dilectioni erga omnes homines in omnibus circumstantiis fauet" ibi fortasse importatur quod oporteat homicidae uel hominis iniuste bellum gerentis uitam defendi. ad repudiandum autem homicidium ex qualibus principiis uel modis rhetoricis etiam poena capitalis uel bellum repudiatur talibus uti erroneum et periculosum est. secundum: in Professione Manhattanensi datur nimia pars conscientiae et libertati religionali exempli gratia ubi fit haec argumentatio quod si politia uerum conubium priuilegiis non honoret iis quibus conubium ad conscientiam attinet libertas religionalis in periculum exponatur. sed haec argumentatio mihi mala uidetur. nam ex hac argumentatione qualis ex conscientia sua uel religione duorum uirorum uel duarum feminarum unionem conubium appellandum esse dicat tali homini libertas religionalis in periculum exponatur si politia duorum uirorum uel duarum feminarum cohabitantium uniones priuilegiis conubialibus non honoret. ergo, quod ad hanc rem attinet, illae de conscientia et libertate religionali argumentationes in difficultatem ferunt.

11/17/2009

de suadendo persuadendo monendo hortandoque


ex Donato cuius sententiae ab Ausonio Popma citantur Crombio et Aegidio Forcellino res ita se habere uidetur:

monere quidem
aut per argumentationes aut sine argumentationibus fieri potest; suadere autem argumentationes editas semper significat.

persuadeo: "eo usque suadeo, ut credatur, probetur, fiat id, quod suadeo, fidem facio, probo". itaque "Suadere Facientis est; Persuadere Perficientis".
"monemus consilio...hortamur impulsu." et "monemus uerbis lenioribus, hortamur grauioribus."

11/14/2009

causetne assecurantia medicinaria problemata


quod in his foederatis ciuitatibus ad medicinam attinet, quamquam multi putare uidentur maximum problema esse assecurantiae carentiam tamen ipsa assecurantia quaedam problemata causat. nam assecurantia in eo quod inter uendentem et ementem persona intermedia conducitur facit ut rei pretium quam si is qui uendat et is qui emat directe et sine intermediis negotium agant maius sit. etiam cum res per assecurantiam accipitur is qui accipit ita adducitur ut sentiat se eam rem gratis accipere. nam ei qui accipit alter pretium soluere uidetur. ergo opinor quod ii qui rem per assecurantiam accipiant quam ii qui se pretium soluere sentiant plures res petunt. et hoc problema peius fit cum is qui rem per assecurantiam accipiat ne assecurantiam quidem pecunia sua emit sed sibi uidetur ipsam assecurantiam gratis accipere, id quod fit cum homo assecurantiam ab conductore accipit. ergo mihi persuasum habeo hoc bonum esse quod homines medicinam pecunia sua emere magis sibi uideantur. hoc fieri poterit si assecurantia non ad omnem medicinam sed solum ad grauissimas et pretiosissimas operationes adhibebitur et si homines assecurantiam ab conductore accipere desinent. in plerumque sic emat quisque medicinam suam et assecurantiam medicinariam ut alias res. scilicet qui pecuniae plus potius quam assecurantiam ab conductore accipiat is pecuniae plus ad emendam medicinam aut alia iudicio suo habebit. et si medicinae pretia sic minuentur deinde ii qui auctoritatem publicam habent iis paucis qui pecuniae parum ad emendam medicinam habent auxilii plus minore impendio ferre poterunt.

fontes:

http://www.theatlantic.com/doc/200909/health-care

http://www.realclearmarkets.com/articles/2009/11/11/health_reforms_moral_hazard_97502.html

11/06/2009

de promittendo et pollicendo


Crombius in Gymnasio collegit has Ciceronis sententias per quas patet quid inter promittendum et pollicendum intersit:

Cicero ad Caesarem in epistola dicit "neque mehercule minus ei prolixe de tua uoluntate promisi quam eram solitus de mea polliceri."

Cicero in oratione pro Plancio dicit "nihil tibi ego tum de meis opibus pollicebar sed de horum erga me beneuolentia promittebam."

ergo, ut Crombius dicit, et promittere et polliceri exspectationem habent sed polliceri solum fidem dat. nam Cicero fidem dare potest non de alio sed solum de se. scilicet fieri potest et ut aliquis aliquid de se promittat.

Crombius dicit etiam id quod aliquis promittat saepius bonum esse, sed fieri posse ut aliquis malum promittat, ut Vergilius in Aeneidos libro secundo: "promisi ultorem et uerbis odia aspera moui." id autem quod aliquis polliceatur bonum semper esse.

10/27/2009

de interrogando et percontando et sciscitando


ubi in Crombii Gymnasio haec uerba percontari et interrogare et sciscitari tractantur ibi utilia dicuntur. Crombius quaerens quomodo haec uerba inter se differant Quintilianum utilissime citat: "quid enim tam commune quam interrogare uel percontari? nam utroque utimur indifferenter cum alterum noscendi alterum arguendi gratia uideatur adhiberi." ex Crombio uidetur res dependere de hoc utrum alterum primum interrogare referat et alterum secundum percontari referat an alterum primum percontari referat et alterum secundum interrogare referat. Crombius huic fauens retur quod percontari quidem noscendi gratia, interrogare autem arguendi gratia fit. sciscitari autem Crombio uidetur non solum noscendi causa sed ex maiore noscendi studio fieri Cicerone citato: "de uno quoque nostrum et maxime qui hoc loco sententias dicimus sciscitantur omnes. auent audire quid quisque senserit." sciscitari fit etiam quia res sciscitanti curae est Cicerone citato: "sciscitari pergit cum quibus tantae rei societatem inisset; plurimum referri quales uiri tam memorabili operi admoturi manus essent." ergo percontari quidem ad quendam accurate et inuestigatorie rogandi modum, sciscitari autem ad scientiae studium attinet. percontari quidem et de nugis et de magnis rebus fieri potest, sciscitari autem semper ad magnam rem pertinet. Crombius huius quoque thesis mentionem facit quod interrogare quidem quando simpliciter affirmatiue aut negatiue respondi potest tum adhiberi potest, percontari autem semper longam responsionem quaerit. sed Crombius ipse non dicit credatne hoc.

10/08/2009

de morando et similibus uerbis


ex Crombii Gymnasii duobus libris quicquid mihi quippe qui plus de uocabulorum significationibus intelligere uolo utile esse uidetur excerpam. Gymnasio autem partim percurso Crombius mihi fortasse uidetur nimis claras differentias de uerborum similium significationibus exigere. tamen non opus totum sed indiuidua iudicabo. itaque incipio ab iis quae Crombius de cunctando et grauando et tergiuersando et morando dicit. ut ea breuius dicam, morari generalem significationem habet quippe quod potentiae spatium temporale ante actum praeterire significat. cunctari autem significat tale spatium temporale ideo praeterire quod homo de re deliberet ut prospere gerat. tamen fieri potest ut cunctatio nimia sit. tergiuersari autem significat hominem ideo morari quod periculum effugere uelit. ergo Cicero in oratione pro Roscio "Fannium" inquit "inuitum et huc atque illuc tergiuersantem testimonium contra se dicere cogo." grauari autem significat hominem propter aliquam curam uel sollicitudinem aliquid facere nolle. ergo, ut mihi uidetur, in grauando minus de tempore agitur.

9/30/2009

ad Latinum articulum definitiuum


quamquam Quintilianus scripsit linguam Latinam articulos non desiderare tamen Boethius in eo commentario quod primum in Aristotelis "De interpretatione" librum scripsit periphrasin in articulum definitiuum adhibere uidetur cum de infinitiuis haec dicit:

"si quis enim dicit 'uelocius est id quod est currere eo quod est ambulare', in illo nominatiuum iunxit articulum dicens 'id quod est currere' in illo uero ablatiuum dicens 'eo quod est ambulare'. uelut si quis in nomine dicat 'id quod est scamnum leuius est eo quod est ostium', hoc quod diximus 'id quod est scamnum' ad ipsum scamnum articulare praepositiuum iunximus tanquam si diceremus 'hoc scamnum'. et quod rursus diximus 'eo quod est ostium' tanquam si diceremus 'hoc ostio'. ita quoque cum dicimus '
uelocius est id quod est currere eo quod est ambulare' hoc quod dicimus 'id quod est currere' ita ponimus tanquam si dicamus 'hoc currere' et rursus 'eo quod est ambulare' tanquam si diceremus ablatiuo modo 'ambulare' quasi translatum ad nomen sit dictumque sit 'hac ambulatione'."

hanc periphrasin Boethius adhibet ad sententias et uocabula cum de iis in eo quod sententiae uel uocabula sunt dicit:


"hoc...pertinet...ad negationem...ut unum aliquid ab uno aliquo praedicando disiungas ut in eo quod est 'Socrates non disputat'..."
et
"in his [uocabulis] autem...nihil significat [pars] separata ut in eo quod est equiferus ferus."

de eo uocabulo qui est blogus


cum considerauissem quomodo "blog" uerbum Anglicum optime Latine reddi posset, ratus sum optimum fore recenter excogitato uocabulo uti. nam noua res nouum uocabulum flagitat, id quod operae meae principio erit. re uera "blogus" uerbum quippe quo ego non primus utor non iam omnino nouum est. nec Latinificandis aliarum linguarum uerbis aduersor. nam Romani quidem ipsi multa uerba ab linguis alienis sumpserunt. ergo hoc optimum mihi uisum est quod id uerbum Anglicum quasi adoptatum Latina desinentia aptarem. quamquam fortasse etiam possum uetus uerbum Latinum noua significatione aptare et circumlocutione uti tamen illud quidem mihi maxime displicet quia claritatem amo hoc autem sperno quia sententiae cursum tardat. ergo hoc solum possibile remansit quod moderno uocabulo uterer.